Жителите на украинскиот град Керсон на 30 мај наишле на необичен настан – не можеле да користат интернет 59 минути, да им се јават на своите најблиски или да ги читаат најновите вести, а потоа нешто пред 16 часот конечно се вратила врската и се изгледало нормално.
Само што не е, затоа што во тие 59 минути пристапот до интернет беше пренасочен преку руската инфраструктура и се што бараа Украинците на Интернет одеднаш стана предмет на интерес на Владимир Путин. Од тој датум, украинските провајдери се принудени малку по малку да го пренасочуваат сообраќајот низ руската инфраструктура, ставајќи ги сите свои клиенти во значителен ризик, пишува Wired, истакнувајќи дека втората опција за повеќето од нив била засекогаш да ги затворат своите услуги, Jutarnji.hr извештаи.
Освен за Интернет, будното око на Путин покажа интерес и за украинските мобилни услуги, па мобилните телефони со руски СИМ-картички Украина сега најмногу циркулираат во регионот.
„Ова е шокантно кршење на човековите права. Целата комуникација сега ќе биде контролирана од Русите, а пристапот до точни информации секако ќе биде ограничен“, изјави Виктор Захора, заменик директор на Украинската агенција за сајбер безбедност.
На 30 април Кершон Телеком беше првиот што го пренасочи сообраќајот преку руската мрежа, за набрзо да го врати во украинската инфраструктура, но потоа сè повторно се промени на крајот на мај. Целиот нивен сообраќај сега минува низ Миранда Медиа, руска компанија со седиште во Крим која е поврзана со рускиот телеком провајдер Ростелеком, а штом се случи тоа, руските медиуми РИА Новости веднаш објавија дека областите Керсон и Запорожје се префрлени на руски Интернет инфраструктура наскоро ќе почне да го користи рускиот префикс +7. Според Захора, во областа има вкупно 1.200 даватели на услуги, од кои сè поголем број секојдневно се префрлаат на руската инфраструктура, пред се затоа што не можат да работат поради постојаните пречки.
Имено, тие започнаа со почетокот на војната во февруари, кога прекинот на интернет конекцијата стана едно од најчестите руски оружја и тоа со многу добар успех. Русите уништија телевизиски кули и сателити, но Украинците се спротивставија и се спротивставија на руското преземање на комуникациите и интернетот долго време.
„Едно е кога ќе го преземете градот и ќе престанете да доставувате храна, но сосема е друго кога ќе успеете да преземете нечија инфраструктура“, изјави Дејвид Белсон од Cloudfare за Wired. Русите во моментов го контролираат украинскиот интернет систем на неколку начини. Од една страна е физичката окупација на опремата на терен, по што следи наредба за пренасочување на сообраќајот преку медиумите Миранда.
„По 30 мај, се минува низ руски раце“, потврди сопственикот на Кершон Телеком Гуџ, Дмитриј Александровиќ преку објава на Фејсбук.
Покрај тоа, во Керсон последните денови се појави нова, мистериозна компанија за мобилни телефони, која продава мобилни телефони без бренд со целосно бели СИМ-картички, но познато е дека мобилните телефони користат руска шифра +7.
Wired предупредува дека е исклучително важно кој го контролира интернетот, особено имајќи го предвид се поголемиот број земји, вклучително и Русија, кои вршат континуирана цензура и контрола на целата содржина. Навистина, се вели дека руските власти можат да читаат мејлови и пораки од корисниците, а пренасочувањето на украинскиот интернет сообраќај преку руската инфраструктура сега ќе помогне во ширењето на пропагандата на Кремљ и ќе наведе многу Украинци да мислат дека украинските сили ги напуштиле.
Како навистина изгледа во последните години, можеше да се види на примерот на Крим, кој е целосно одвоен од украинскиот интернет систем од 2017 година. Русите штом го зазедоа во 2014 година поставија кабли на Крим преку кои го насочуваа сообраќајот низ руската инфраструктура, а за да ги завршат плановите им беа потребни три години. Сега се претпоставува дека тоа ќе се обидат да го направат и во Херсонската област, а наводно во истата област воведуваат руски пасоши и најавуваат отворање банка.
„Русите јасно ставаат до знаење дека имаат долгорочни планови да останат во оваа област, а контролата на комуникациите и интернетот е клучна за тоа“, вели Олена Ленон, украинска професорка на Универзитетот во Њу Хевен.
Следете не, не има насекаде