Шведска „ниту на половина пат“ да обезбеди поддршка на НАТО од Турција

Турција ги цени досегашните чекори на Шведска за да добие одобрение за влез во НАТО, но не е ни на „половина“ од исполнувањето на списокот на обврски што ги презеде за да обезбеди поддршка од Анкара, рече турскиот министер за надворешни работи во четвртокот.

Министерот за надворешни работи Мевлут Чавушоглу рече дека одлуката на шведскиот суд да не испорача човек баран од Турција за наводни врски со неуспешниот пуч во 2016 година ја „отру“ позитивната атмосфера во преговорите за членството на Шведска во воената алијанса.

Шведска и Финска се откажаа од својата долгогодишна политика на воено неврзување оваа година и решија да аплицираат за влез во НАТО по руската инвазија на Украина. Овој потег бара едногласно одобрување од сегашните 30 членки на алијансата.

Туркие го запре процесот додека ги притиска двете нордиски земји да ги потиснат групите што ги смета за терористички организации и да екстрадираат лица осомничени за злосторства поврзани со тероризам.

Парламентите на 28 земји на НАТО веќе го ратификуваа членството на Шведска и Финска. Турција и Унгарија се единствените членки кои сè уште не дале одобрение.

Говорејќи на заедничката прес-конференција со шведскиот министер за надворешни работи Тобијас Билстром, Чавушоглу рече дека турската влада сè уште чека „конкретен развој“ за екстрадициите и замрзнувањето на имотот.

„Постои документ, тој треба да се спроведе. Сè уште не сме ни на половина пат. Ние сме на почетокот“, рече тој, мислејќи на меморандумот што Турција, Шведска и Финска го потпишаа во јуни.

Според меморандумот, двете земји се согласија да ги решат безбедносните грижи на Турција, вклучително и барањата за депортација и екстрадиција на курдските милитанти и луѓе поврзани со мрежата управувана од муслиманскиот свештеник Фетула Ѓулен со седиште во САД. Турската влада го обвинува Ѓулен за организатор на обидот за пуч во 2016 година, што тој го негира.

Посетата на Билстром дојде неколку дена откако највисокиот суд на Шведска одби да го екстрадира новинарот Булент Кенес, кого Туркије го обвинува дека е меѓу пучистите. Кенес, кој доби азил во Шведска, беше уредник на весникот „Тудејс Заман“ на англиски јазик, кој беше во сопственост на мрежата на Ѓулен и владата беше затворена како дел од нејзината акција против групата.

„Преговорите (меѓу Турција и Шведска) продолжија на конструктивен начин“, рече Чавушоглу. „Но, овој последен (инцидент), отфрлањето на екстрадицијата на Кенес, за жал, сериозно ја отру оваа атмосфера.

Билстром повтори дека Шведска е решена да ги исполни своите обврски и рече дека Стокхолм е во процес на зајакнување на својата антитерористичка легислатива.

Уставниот амандман ќе стапи на сила на 1. јануари со кој се ограничува слободата на здружување на групите кои се занимаваат или поддржуваат тероризам и ја таргетираат забранетата Курдистанска работничка партија или ПКК, рече тој.

Шведската влада, исто така, планира да воведе законодавство што дополнително ги попречува луѓето кои учествуваат во активностите на терористичките групи, рече Билстром.

„Мојата порака до министерот Чавушоглу и до турскиот народ е јасна: Шведска ги исполнува своите ветувања. Договорот го сфаќаме сериозно. Инициравме чекори за секој став и ќе продолжиме да го спроведуваме“, рече шведскиот министер.