Зошто Турција со децении чека членство во Европската унија?

Турција аплицираше за членство во Европската унија уште во 1987 година, но преговорите никогаш не беа финализирани. Во последните десет години, пристапните преговори беа во застој од првенствено политички причини.

Односите меѓу ЕУ и Турција беа воспоставени во 1959 година. Иако официјално не е дел од Европската унија, Турција е еден од главните партнери на ЕУ. Во октомври 2005 година, ЕУ направи голем чекор кон проширувањето кога ги отвори пристапните преговори за Турција и Хрватска. По долгогодишна подготовка, двете земји кандидати официјално ја отворија следната фаза од пристапниот процес. Хрватска беше примена во 2013 година, додека Турција се уште чека.

Преговорите се однесуваат на усвојување и спроведување на законодавството на ЕУ, познато како „acquis“, кое правно секнување се состои од приближно 130.000 страници правни документи групирани во 35 поглавја и ги формира правилата што земјите-членки на ЕУ мора да ги следат.

Како земја кандидат, Турција беше обврзана да приспособи значителен дел од своето национално законодавство во согласност со законите на ЕУ. Тоа значи суштински промени за општеството кои ќе ги зафатат речиси сите сектори во државата, од животната средина до судството, од транспортот до земјоделството и во сите слоеви на населението.

За да стане членка на ЕУ, земјата кандидат мора да ги приближи своите институции, капацитети за управување и административни и судски системи до стандардите на ЕУ, како на национално така и на регионално ниво.

Во 2017 година, претставници на ЕУ изразија мислење дека политиката на Турција ги прекршува критериумите од Копенхаген за исполнување на условите за членство во ЕУ. Во јуни 2018 година, Советот за општи работи на ЕУ даде негативен коментар за иднината на пристапот на Турција во ЕУ.

„Советот забележува дека Турција уште повеќе се повлече од Европската унија, затоа преговорите за членство на Турција ефикасно пропаднаа и не може да се размислува за понатамошни поглавја за отворање или затворање и не се предвидува понатамошна работа за модернизација на царинската унија ЕУ-Турција. “ рекоа тогаш од Советот за општи работи на ЕУ.

Преговорите за членство на Турција заглавија откако Европскиот совет утврди дека земјата оди кон автократско владеење и дека не напредува во усогласувањето на нејзините правила со ЕУ.

Она што Турција е најмногу против е прашањето за Кипар, односите со Грција, но и состојбата со човековите права и малцинствата. Од Турција беше побарано и да го признае геноцидот во Ерменија и да го укине „членот 301“, односно вербалниот деликт. Најголемиот противник на пристапот на Турција во ЕУ беше Франција. Поранешниот претседател Никола Саркози еднаш рече дека Турција е „преголема, премногу сиромашна и премногу културно различна“ за да се приклучи на ЕУ.

Исто така, еден од најголемите проблеми за Турција е нееднаквоста во економската размена со ЕУ. И додека земјите од ЕУ се примарен партнер за Турција во однос на извозот, во случајот на увозот тоа се уште се Русија, Кина и Иран.

Покрај Турција, уште седум земји се кандидати за членство во ЕУ: Црна Гора, Србија, Албанија, Македонија, Украина и Молдавија, а од утре тоа ќе биде и Босна и Херцеговина.