ЕУРОЊУЗ: Шведска ќе го преземе претседавањето со ЕУ во јануари, СТРАТЕГИЈА?

Еуроњуз разговараше со министерката за европски прашања на Шведска Џесика Розвал за да разговара за предлозите за следните шест месеци.

Поддршка за Украина

Многу проблеми ја погодија Европската унија во последниве години, но руската инвазија на Украина создаде комплексна мрежа од проблеми. Каков ќе биде вашиот пристап за време на претседавањето, некои конкретни мерки и активности што би можеле да ги преземете во врска со ова?

„За шведското претседателство приоритет ќе биде да го задржи единството и да продолжи да ја поддржува Украина со секакви мерки“, рече Розвал.„Конкретно, економска, воена, хуманитарна и исто така политичка помош е да се справиме со ова тешко време. Исто така, се разбира, мораме да бидеме во чекор со санкциите и така натаму против Русија“.

Ќе може ли Европската унија да има ресурси за таа воена (поддршка) и за финансиска помош во обновата, што е можно поскоро?

„Мислам дека мораме (бидејќи) Украинците не само што се борат за својата слобода, тие се борат и за нашата слобода“.

НАТО

Безбедност и единство. Спомнавте дека ова се важни теми за шведското претседателство и премиерот Улф Кристерсон неколкупати ги спомна. Кога предвидувате дека Шведска, како и Финска, ќе влезат во НАТО, особено ако се земат предвид пречките на Турција за тоа?

„Немам одговор на тоа, но што поскоро е нашата надеж. Се разбира, тоа го правиме во тесна соработка со Финска бидејќи ова е безбедносно прашање за нас двајцата. Но, мислам дека и војната во Украина симболизираше, или покажа, дека безбедноста на Европа зависи од останувањето заедно и дека мораме да го задржиме единството во Европа“.

Санкционирање на Русија

ЕУ сега ја санкционира Русија. Има уште еден пакет во тек. До каде треба да одите со оваа стратегија, имајќи ги предвид сопствените интереси и цели на ЕУ во однос на поддршката на Украина?

„Па, кога станува збор за Русија, мислам дека ЕУ покажа навистина добро единство со поднесувањето на сите овие пакети санкции. И сега разговараме за деветтиот пакет. Мислам дека е важно тоа да се стави на место и да се оди напред колку што е потребно. Мораме да одиме напред кога станува збор за санкции и други притисоци што можеме да ги направиме. И, исто така, гледаме висока инфлација. Имаме многу кризи паралелно и во ЕУ и во светот. Но, ние мора да ја продолжиме поддршката за Украина и исто така да го продолжиме притисокот врз Русија“.

Енергетска криза

Која е цената што граѓаните на Европската унија се подготвени да ја платат, имајќи предвид дека има толку многу економски проблеми, кои многупати се споменуваат преку штрајкови и демонстрации?

„Сите наши влади во сите земји-членки се борат да им помогнат на своите домаќинства, а исто така и на компаниите, да се справат со оваа зима, а исто така да бидат подготвени за следната зима. Се разбира, од големо значење ќе биде шведското претседателство да се справи со сите овие прашања. И затоа мислам дека треба да направиме многу работи, и кога станува збор за националните аранжмани. Тоа треба да биде на национално ниво, не само на ниво на ЕУ“.

„Па, енергијата за мене е нешто многу тесно поврзано со зелената транзиција, што е уште еден приоритет за Шведска. Мислам дека треба да разговараме за енергијата заедно со зелената транзиција, но и да запомниме дека енергијата е поврзана и со безбедноста. Значи, ги имаме овие две нозе на кои треба да застанеме кога станува збор за енергијата“.

Зелен договор

Зелениот договор е мотивација за поддршка на одржлива иднина. Но, во рамките на сегашната криза, колку може да биде амбициозна Европската унија? Дали ќе може да се натпреварува со огромни инвестиции во енергетската транзиција, како што тоа го прават САД или Кина?

„Значи, ЕУ вложува многу пари и напор во зелената транзиција и мислам дека нашите индустрии се многу добри и се во првите редови. Тоа го гледам многу во Шведска и можеме да ги комбинираме двете зелени транзиции со конкурентноста и иновативноста. Но, имаме и многу различни мерки во ЕУ: го имаме Фондот за закрепнување, го имаме RepowerEU, кој всушност може да им помогне и на луѓето и на компаниите да ја направат оваа транзиција“.

Гранични контроли

Вашата коалициска влада има поддршка од екстремно десничарска партија која, како и во многу други земји, брани еден вид модел на „европска тврдина“. Кои се вашите предлози во однос на управувањето со границите и процесуирањето на случаите на лица кои сакаат да влезат во ЕУ, со почитување на човековите права?

„Мислам дека повеќето партии во Шведска мислат дека треба да го имаме (ЕУ) пактот за миграција за азил. Значи, за шведското претседателство, важно е да се придвижат преговорите напред. Ова се тешки преговори бидејќи има многу земји-членки кои размислуваат поинаку за ова. Значи, ова ќе биде тешка (тема) за преговарање. Но, ние мораме и нашата амбиција е да продолжиме напред во многу од тие различни (законодавни) акти кои се комбинирани во пактот за миграција“.

Владеење на правото

И покрај новиот компромис оваа недела, Унгарија сè уште има замрзнати некои средства од ЕУ додека не спроведе некои судски и антикорупциски реформи. Дали ова ќе биде добра стратегија во смисла тие две земји, а можеби и други, да дојдат до либерално-демократскиот стил на владеење?

„За мене, вредностите на ЕУ и владеењето на правото се од (високо) значење. Тоа се фундаментални вредности кои ни се потребни. Тоа е причината зошто ние сме Унија со која луѓето во другите земји сакаат да се поврзат бидејќи ги имаме овие вредности. Значи, мораме да ги браниме секој ден. За време на шведското претседателство, и на секое претседателство, ние треба да ги браниме. Имаме различни алатки во алатникот. И сега гледаме дека еден од нив, механизмот за условување, всушност е ставен во сила. И тоа е многу добар знак. Мислам дека тоа е стратегијата да се оди напред, треба да продолжиме да ги користиме различните алатки во алатникот“.

_Значи, мислите дека Европската комисија прави добра работа во користењето на овој механизам како централна алатка за почитување на владеењето на правото во границите на Унијата?

“Да точно. Мислам дека можеме да видиме дека всушност можеме да ги користиме овие различни алатки што ги имаме“.

_Моето последно прашање пред да завршам. Што мислите за корупцискиот скандал во кој е вмешан Европскиот парламент? Дали е ова изолиран случај или можеби врвот на ледениот брег во однос на другите институции кои се во Европската унија?

„Не можам да одговорам на тоа. Мислам дека тоа е сериозно обвинување, но треба да ги видиме истрагите (заклучоците). Но, секогаш треба да разговараме за корупцијата и како можеме да работиме против корупцијата“.